Tuesday, December 3, 2019
Kusku Cagi Essays - , Term Papers, Research Papers
Kusku Cagi KLAS?K KAP?TAL?ZM?N UMUDU VE PEYGAMBERLER? Bug?nk? ekonomik d?zenin alt yap?s?n?n ve dnce ?eklinin olu?mas? uzun bir zaman dilimini kapsamt?r. Bu olu?umun on sekizinci y?zy?l?n ikinci yar?s?nda ba?lad kabul edilir. Ekonomik ya?am, Bat? Avrupa'da(yo?un olarak ?ngiltere'de) ve daha sonrada New England'da buhar makinesinin icad? ve Dokuma Devrimi ile de?i?meye ba?lamt?r. Sanayi Devrimi ile ekonomik dnceler de de?i?meye ba?lamt?r. Sanayi Devrimi'nden ?nce ekonomik d?zene k?rsal b?lgelerde ya?ayanlar y?n veriyordu. G, insanlar?n sahip olduklar? topran ve ya?ad?klar? yerlerin b?y?kl ile ?llmekteydi T?m ?rklar i?inde ?sko?lar ?nemli iktisatlar yeti?tirmi?lerdir. ?sko?ya'n?n yeti?tirdi?i en ?nl? ki?i ve ilk iktisat Adam Smith'tir. Smith Wealth of Nations adl? yap?t?nda kendi ki?i?el karlar?yla ?eli?kili oldu?u halde y?ksek prensip sahibi olma iddias?nda bulunan insanlardan ku?ku duydu?unu belirtmi?tir. Smith'in ziyaret etti?i ki?ilerden biri Voltaire'dir.Voltaire yeni bilgiler toplayarak dncelerini geli?tiriyordu. Voltaire'nin bu ?zelli?i Smith'in ufkunu geni?letmi? ve onu alan?nda bir ?nc? yapmt?r. Smith Fransa'da bulundu?u s?rada Fransa'n?n en ?nemli gelir kayna tar?md?. Fizyokratlar diye bilinen bir grup ekonomik dn?r t?m zen?inli?in topraktan, dolay?s?yla tar?mdan kaynaklandna inan?yorlard?. Smith'i bu gruptan en ?ok etkileyen Fran?ois Quesnay'di. Quesnay'?n Ekonomik Tablosu ekonomik sistemin karl?kl? b?l?mlerini g?steriyordu. Smith Uluslar?n Zenginli?inin Yap?s? ve Nedenleri ?zerine Bir Ara?t?rma adl? kitab?n? 1776'da yay?nlad?. Smith kitab?nda insanlar?n karlar? i?in ?abalamalar?n?n hem kendilerine hem de topluma yararl? oldu?unu dn?r. ?nsanlar?n bireysel dnmeleri i?g?d?seldir ve devletin zorlamas?ndan daha iyidir. Adam Smith'e g?re bir ulusun zenginle?mesi i?in ilk ?nce emek ve ?ok ?alma daha sonra da ?retimde i? b?l?m? ve uzmanla?ma gereklidir. Smith anonim ?irketlere karyd?. nk? ?irket y?neticilerinin kendi paralar?n? kullan?rken g?sterdikleri dikkati ba?kalar?n?n paras?n? da kullan?rken g?stermeleri beklenemezdi. Sanayi Devrimi birdenbire ortaya kmam olu?umu a?ama a?ama ger?ekle?mi?tir. Tar?mla ge?imini s?rd?ren insanlar makinelerin icadi ile ?ehirlerdeki dokuma ve rr fabrikalardaki i?lere ak?n ediyorlard?. K?rsal kesim bo?almaya ba?lamt?. New Lanark ?rnek bir dokuma kentiydi. Smith, g?n?m?zde ekonomik model diyebilece?imiz iktisadi sistemin nas?l i?ledi?ine ili?kin bir g?r geli?tirmi?tir. Smith'in olu?turdu?u bu g?r ?l?m?nden sonra David Ricardo ve Thomas Maltus taraf?ndan ?l?m?nden sonra yeniden ele al?nmt?r. Uluslar?n Zenginli?i'nin yay?nland y?l emperyalist ?ngiltere Amerika'y? kaybetmekteydi. O d?nemde ?retim ve ticaretteki geli?meler Smith'in vaat etti?i t?m zenginli?i sa?lamaktayd?. Yirminci y?zy?lda Smith'in fikirleri Marx taraf?ndan ve devlet m?dahelesini gerekli bulanlar taraf?ndan sald?r?ya u?ramt?r. GELM KAP?TAL?ZMDE DAVRANI? BMLER? VE AHLAK ANLAYI?I Yirminci y?zy?l kapitalizminde m?lkiyet zenginle?me unsuru olarak g?r?ldnden b?y?k toprak sahipleri eme?i ile ?alanlardan daha fazla haklara sahipti. B?yle bir sistemde e?itlik?i devlet anlayna tersti. Sanayi devrimi ile birlikte bu g?r b?y?k ?lde de?i?mi?, sanayi kapitalistlerinin b?y?k toprak sahiplerinden daha da zengin olabilecekleri ortaya kmt?. Zengin s?n?f? ile ilgili aklanmayan bir?ok ?ey vard?r. nk? bilimadamlar? genellikle yoksullarla ilgili ara?t?rmalar yapmlard?r. Halbuki ondokuzuncu y?zy?lda zenginler topluma egemen ?st?n bir s?n?f olarak g?r?l?yordu. Sosyoloji alan?nda ?nc? olan ?ngiliz Herbert Spencer ya?ama en iyi uyum sa?layan?n hayatta kalmas? deyi?iyle ayr?cal?kl? s?n?flar?n nas?l ayakta kaldn? aklar. Spencer'in dnceleri yeni kapitalistlere uymu?tu. Onun dnceleri zenginli?i tamamiyle korumaktayd?. Spencer'den bir ku?ak gen? olan Summer Darvin'in g?rleri benimsemi?, Spencer gibi zenginlerin zenginliklerini b?t?n?yle toplum as?ndan yaral? g?rmt?r. Ondokuzuncu y?zy?lda ekonomik i?leyi?ten ?t?r? yoksulluk kan?lmaz g?r?l?yordu. Bu y?zy?lda yoksullar?n do?al olarak ay?klan?p at?ld g?r yayg?nd?. Zenginlerin tamamiyle gl? olduklar? zamanda Veblen onlar hakk?nda i?neleyici yaz?lar yazmt?.Veblen'in ilk ve en b?y?k kitab? U?ra?s?z S?n?f Kuram? yirminci y?zy?lda yay?nland?.Bu eserde Veblen zenginlerin servetlerinden dolay? kendilerini gl? hissetmeleri konusunu ele ald?. Yirminci y?zy?l?l?n ba?lar?nda yap?lan Newport evleri bir zenginlik g?stergesiydi. Bu evler tam anlam?yla zenginlerin servetini yans?tmak i?in yeterli de?ildi. Bunun yan?nda servet g?stergesi olarak len balo gibi pahal? e?lenceler yap?l?yordu. Bu evlerde ya?ayanlar servetlerinin b?y?kln? kamuoyuna New York Herald gazetesi ile yans?t?yorlard?. G?n?m?zde se?kinlik servetin b?y?kl ile ?llm?yor. Politikac?lar servet sahiplerinden daha ?st d?zeyde bulunuyor.Yani kapitalizmin davran bi?imleri b?y?k ?lde degi?ime u?ramt?r. KARL MARX'IN YOL AYRIMI Toplumda s?regelen dnce bi?imi, siyasal ve ekonomik d?zen Karl Marx ile sorgulanmaya ba?lamt?r.Marx Hegel'in dncelerinden etkilenmi? Hegel'in belirtti?i toplumun organik geli?im ve de?i?im s?reci Marx'?n dncelerinin temelini olu?turur. Toplumun de?i?imi s?n?flar aras?ndaki ?atmadan kaynaklan?r. Hegel s?n?f bilincine sahip proletaryan?n kapitalistleri yenilgiye u?rat?p ii devletini ortaya karacan? belirtir. Marx K?ln'de Rheinische Zeitung'da yazmaya ba?lad?. O s?ralarda devrim konusu ?ok tartlmaktayd?. Marx bu tartmalar s?ras?nda kom?nizmin dnce yap?s?n?n ?arp?t?lmas?n? gazete yaz?lar?nda ele?tirmi?tir. Marx'?n bo?anma konusu sebebiyle daha ?zg?r bir tartma ortam? istemesi ?ar?n gazete yay?n?n? yasaklamas?na sebep oldu. Marx Paris'te Alman Frans?z Y?ll ad?yla dergi kard?. Ama dergide kan bir kitab?n ele?tiri sebebiyle dergi yay?ndan kald?r?ld?. Bu d?nemde sosyalizm ?ok yo?un olarak tartlmaktayd?. Marx da
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.